Wspomniane inwestycje powstały, dzięki funduszom strukturalnym Unii Europejskiej. Zdecydowana większość z nich pochodziła z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013, który koncentrował się na budowie infrastruktury, miał sprawić, by Lublin i Lubelskie stało się regionem bardziej dostępnym.
Kolejnym obszarem działania były inwestycje związane z lepszą jakością życia. Chodzi m.in. o transport publiczny, kulturę, także sport. Oto siedem, wybranych przez nas projektów.
Zamknijmy oczy i wyobraźmy sobie Lublin bez obwodnicy i drogi ekspresowej do Kurowa. W godzinach szczytu przejazd z Felina na Sławinek zajmowałby półtorej godziny. Środkiem Lublina, obok zamku i starego miasta sunęłyby wielkie ciężarówki od granicy. Jeszcze gorzej byłoby z wjazdem do miasta od strony Kurowa. Szczególnie w piątkowy wieczór pokonanie 30-kilometrowego odcinka, jadąc zderzak, w zderzak, pochłonęłoby pewnie co najmniej dwie godziny!
Rozpoczynając opowieść o ekspresówce nie sposób nie wspomnieć o końcu 2010 r., kiedy rząd PO-PSL zaczął się wahać, czy przeznaczyć na tę inwestycję pieniądze unijne, bo część funduszy na drogę trzeba było wydać z własnej kieszeni (patrz ramka ponizej). Protestowali związkowcy, przedsiębiorcy, politycy, samorządowcy, media. Były pikiety w Warszawie, billboardy, listy do polityków i zbieranie podpisów pod petycją. W efekcie premier Donald Tusk się ugiął.
JAKUB ORZECHOWSKI
Ekspresówkę oddano do użytku jesienią 2014 r., cała inwestycja to 70 km, która połączyła Piaski z tzw. północną obwodnicą miasta i Kurowem. Efekty nowości widać było w ciągu kilku dni. Ruch tranzytowy został wyprowadzony z centrum miasta, a aleje Witosa, Tysiąclecia i Solidarności stały się drogami o charakterze lokalnym.
Mówiąc o tej inwestycji trzeba przypomnieć o kilometrach nowych, bądź wyremontowanych dróg dojazdowych do obwodnicy jak przedłużenie al. Solidarności, ul. Bohaterów Września (droga równoległa do ul. Poligonowej), czy ul. Mełgiewską.
Ale to był dopiero początek drogowej rewolucji, bo pod koniec 2016 r. otwarto zachodnią obwodnice Lublina, czyli dziesięciokilometrowy odcinek przyszłej ekspresówki S19 biegnącej w stronę Rzeszowa. Ale to już inny unijny program obejmujący lata 2014-20. Przy jego wsparciu powstała oddana niedawno do użytku obwodnica Puław, która połączyła miasto z S 17. Przy okazji warto przypomnieć, że z tego samego programu drogowcy budują ekspresówkę z Kurowa w stronę Warszawy.
***
Budowa drogi ekspresowej S 17, odcinek Kurów-Lublin-Piaski.
Wartość ogółem: 3,3 mld zł, dofinansowanie UE: 2,26 mld zł
Źródło: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007-2013
Zrealizowane
Zostawmy drogi, bo te w dużej mierze zostały już wybudowane. Skupmy się na historii kolejne wielkiej inwestycji komunikacyjnej, czyli na oddanym do użytku w grudniu 2012 r. Porcie Lotniczym Lublin.
Na tę chwilę Lubelszczyzna czekała od 1938 r., kiedy generał Edward Rydz--Śmigły utworzył w Świdniku szkołę pilotów, przy której miało zostać zbudowane lotnisko. Wojna pokrzyżowała te plany. Dopiero w 2005 r., kiedy pojawiły się pieniądze z UE władze województwa zaczęły myśleć o budowie portu lotniczego. Rozważano lokalizację w Świdniku, oddalonym od Lublina o kilka kilometrów, i w Niedźwiadzie, która leży około 40 km od miasta. Dopiero koalicja PiS-PO! w 2007 r. postawiła na Świdnik. Budowa portu trwała dwa lata i kosztowała grubo ponad 4000 mln (patrz ramka).
JAKUB ORZECHOWSKI
Pierwszym rejsowym samolotem, który wylądował 17 grudnia 2012. w Porcie Lotniczym Lublin, był boeing Ryanaira, który przyleciał z Londynu.
Jeżeli już mówimy o wsparciu UE nie sposób wrzucić kamyczka do unijnego ogródka. Otóż w trakcie samej inwestycji unijni urzędnicy uznali, że lotniskowy terminal jest zbyt duży w stosunku do planowanej liczby podróżnych. W efekcie terminal okrojono. Dziś lotnisko, która szybko się rozwija musi z własnych środków (właścicieli, czyli Miasta Lublin i Urzędu Marszałkowskiego) terminal rozbudowywać. A pieniądze wydawane na ten cel mogłyby posłużyc np. do powiększania siatki połączeń, która w ostatnim okresie nieco się skurczyła.
***
Budowa Regionalnego Portu Lotniczego: Port Lotniczy Lublin S.A. (Świdnik).
Wartość ogółem: 417 mln zł, dofinansowanie: 125 mln zł.
Źródło: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 2007-2013.
Zrealizowane
Pamiętacie rozklekotane, ciągle spóźniające się węgierskie Ikarusy, albo transport prywatny, gdzie "biletem" była złotówka wręczana przeciskającemu się po pojeździe kontrolerowi? Pamiętacie szpetną zajezdnie trolejbusową przy al. Kraśnickiej? Tak jeszcze przed dziesięcioma laty wyglądała komunikacja publiczna w Lublinie.
Dziś jest ona jedną z wizytówek Lublina. Chodzi nie tylko o klimatyzowane autobusy i trolejbusy. Także o blisko 30 km nowej, miejskiej trakcji (m.in. nad ulicami: Zemborzycką, Diamentową, Krochmalną, Jana Pawła II, czy Abramowicką), nowoczesnej zajezdni przy ul. Grygowej, całkiem nowym systemie zarządzania ruchem, czy przystankach komunikacji miejskiej z wyświetlaczami informującymi o godzinach przyjazdu autobusów i trolejbusów.
KAMILA PITUCHA
Jest się czym chwalić, bo w przeliczeniu na jednego mieszkańca Lublin od UE na transport publiczny otrzymał największe wsparcia. Zresztą nie tylko w Polsce, w całej "nowej" Unii Europejskiej.
Jeśli chodzi o liczby z kronikarskiego obowiązku skupimy się tylko na 70 nowych trolejbusach (w tym 12 przegubowych) i setce nowoczesnych klimatyzowanych autobusów.
Jest jeszcze coś. W miejscu wspomnianej zajezdni trolejbusowej przy al. Krasnickiej wyrosły biurowce i apartamentowce, a to oznacza że fundusze unijne nie tylko ułatwiają życie, ale także porządkują miasto.
***
Zintegrowany System Miejskiego Transportu publicznego w Lublinie.
Wartość ogółem: 463 mln zł, dofinansowanie: 331 mln. zł.
Źródło: Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013
Zrealizowane
To nasza architektoniczna perełka. Tak mówi chyba każdy, kto po raz pierwszy zobaczy Arenę Lublin. Bo mieliśmy to szczęście, że stadion miejski powstał jako jeden z ostatnich polskich kilkunastotysięczników. Dzięki czemu uchroniliśmy się od błędów popełnionych w Krakowie (mało kompatybilny stadion Cracovii) i Gdyni (obiekt Arki ma liczne felery, m.in. przykrótki dach i mało estetyczne słupy oświetleniowe).
Za to w Lublinie jest wszystko takie, jak być powinno. Dodatkowo oddany do użytku we wrześniu 2014 r. obiekt jest super funkcjonalny, co potwierdzają grający tam piłkarze i kibice, choćby ci, którzy w zeszłym roku przyjechali do Lublina na młodzieżowe Euro ze Szwecji i Słowacji.
JAKUB ORZECHOWSKI
Niestety, przy okazji gorzka dygresja. O ile piękny stadion w Lublinie zbudowano bez przeszkód, o tyle nasze miasto nie może sobie poradzić ze zbudowaniem drużyny, która potrafiłaby Arenę Lublin zapełnić. Piłkarze Motoru, którzy tam grają w trzeciej lidzie (czwarty poziom rozgrywkowy) potrafią ściągnąć góra 4 tys. widzów, czyli zapełnić AL ledwie w jednej czwartej.
Jednak na szczęście AL. to nie tylko sport i Motor. O czym wiedzą wszyscy lublinianie odbywają się tam koncerty, jak ten wrześniowy, Alvaro Solera i Alpfaville.
***
Budowa stadionu miejskiego w Lublinie wraz z zagospodarowaniem terenu wokół.
Wartość ogółem: 189 mln zł, dofinansowanie UE: 63,6 mln zł.
Źródło: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 2007-2013.
Zrealizowane
Na otwarcie tego gmachu czekaliśmy ponad 40 lat, bo budowę teatru przy al. Racławickich rozpoczęto w pierwszej połowie lat 70. zeszłego wieku. Ale nie skończono, bo PRL-owskim władzom zabrakło pieniędzy.
CSK otwarto wiosną 2016 r. Sala operowa mieszcząca ponad tysiąc widzów, prawie 22 tys. metrów kwadratowych, sześć poziomów i kilkaset metrów korytarzy. Wszystko robi olbrzymie wrażenie.
Warto podkreślić, ze Centrum Spotkania Kultur to największa w regionie instytucja kultury.
***
Budowa Centrum Spotkania Kultur w Lublinie.
Wartość ogółem: 171 mln zł, dofinansowanie UE: 126 mln zł.
Źródło: Regionalny Program Operacyjny Województwa Lubelskiego 2007-2013
Zrealizowane
Nowoczesne laboratoria, sale wykładowe... Lubelskie wyższe uczelnie w ostatniej dekadzie rozwijają się przede wszystkim dzięki funduszom unijnym.
Tak jak Uniwersytet Medyczny w Lublinie. Otwarte na początku października CSM przy Jaczewskiego w Lublinie ma powierzchnię 8,5 tys. m. kw., liczy sześć kondygnacji naziemnych i jedną podziemną. Jest jednostką międzywydziałową, dedykowaną edukacji przedstawicieli zawodów medycznych oraz prowadzeniu badań.
KRZYSZTOF MAZUR
- Pozwoli na zintegrowane kształcenie na kierunkach: lekarskim, lekarsko-dentystycznym, pielęgniarstwie, położnictwie, fizjoterapii i ratownictwie medycznym, a przecież nie od dziś wiadomo, jak bardzo pilnie krajowy system ochrony zdrowia potrzebuje wielu wykształconych lekarzy, pielęgniarek i innych profesjonalistów medycznych - tłumaczy rektor UM prof. Andrzej Drop.
W budynku znajdują się m.in.: symulator karetki, sale oddziału intensywnej terapii, blok operacyjny, sala do ćwiczeń umiejętności pielęgniarskich, symulacja mieszkania pacjenta czy trakt porodowy. Centrum jest jeszcze wyposażane w sprzęt, stad projekt nie został jeszcze zakończony.
***
MediQ, program Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.
Wartość ogółem: 21,5 mln zł zł, dofinansowanie: 18,2 mln zł.
Źródło: Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020
Realizacja: do 31 grudnia 2021
Polska Wschodnia, Lubelszczyzna to przede wszystkim fantastyczna przyroda i turystyka. Stąd pomysł stworzenia Wschodniego Szlaku Rowerowego Green Velo, czyli najbardziej spektakularnego projektu rowerowego, jaki do tej pory zrealizowano w kraju.
Green Velo to ponad 2 tys. km specjalnie wytyczonej trasy, którą od początku do końca przygotowano po to, by dawała radość podróżowania i poznawania. Szlak wiedzie przez pięć województw wschodniej Polski (warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, podkarpackie i świętokrzyskie).
I jeszcze. Grenn Velo jest najdłuższym, spójnie oznakowanym szlakiem rowerowym w Polsce. Przebiega głównie po asfaltowych drogach publicznych, ale tych o niskim natężeniu ruchu aut Długość szlaku na Lubelszczyźnie to 414 km. O tym, że był to strzał w dziesiątkę świadczy systematycznie zwiększająca się liczba turystów odwiedzających Lubelskie, średnio 10 proc. w ciągu roku.
***
Trasy Rowerowe w Polsce Wschodniej - województwo lubelskie (Green Velo).
Wartość ogółem: 54 mln zł, dofinansowanie: 44,7 mln zł
Źródło: Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013
Zrealizowane
jest współfinansowany przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO) Komisji Europejskiej. Informacje i poglądy przedstawione na tej stronie są wyłącznie opiniami autorów i niekoniecznie odzwierciedlają oficjalne stanowisko Unii Europejskiej. Ani instytucje i organy Unii Europejskiej, ani żadna osoba działająca w ich imieniu nie mogą być pociągnięte do odpowiedzialności za wykorzystanie zawartych tu informacji.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze