Niedziela, 23 sierpnia 1992 r. Dochodzi godz. 17. Żar leje się z nieba, nie ma czym oddychać. W cieniu jest 35 stopni. W jednym z gospodarstw podlubelskim Sporniaku (tak posesja wygląda obecnie) od dwóch dni stoi wielki, wojskowy namiot, który służy ponad 150 weselnikom. Jeden z rolników wydaje za mąż córkę.
W Radawcu, dwa i pół kilometra od Sporniaka swoją siedzibę ma Aeroklub Lubelski. W miejscowej kantynie bufetową jest matka jednego z członków weselnej orkiestry. W kantynie sączy piwo raptem kilka osób, w tym robotnicy spod Starego Sącza, którzy stawiają w okolicy dom i paru miejscowych gospodarzy. Bufetowej przychodzi do głowy pomysł.
Plan jest taki, żeby ludzi z kantyny zabrać na przelot śmigłowcem, a przy okazji zrzucić nad weselnikami kwiaty i cukierki. Na kilkuminutowy lot, oprócz bufetowej, decyduje się sześć osób: trzech górali i tyle samo miejscowych.
Tego dnia dyżur w transporcie sanitarnym (czyli powietrznej karetce) ma Adam Ch. Ma 46 lat i jest doświadczonym pilotem. Kiedy przyszła do niego bufetowa mógł skorzystać z dwóch śmigłowców Mi-2. Jak na tamte czasy to sprawdzona maszyna produkowana w WSK Świdnik na licencji radzieckiej. Przystosowany do lotów wycieczkowych Mi-2 nie miał dość paliwa. Dlatego Adam Ch. wybrał drugi śmigłowiec zatankowany pod korek, w wersji sanitarnej. Pasażerowie zamiast na wygodnych fotelach siedli na podłodze i noszach. Bufetowa zajęła miejsce obok pilota. Ruszyli z Radawca do Sporniaka (na zdj.)
Przed wylotem śmigłowca, także na wycieczkę pilota obowiązywała ścisła procedura. Musiał on przygotować listę pasażerów i zostawić ją w dyżurce. Tak się nie stało. Potem powinien jeszcze wykonać tzw. próbny zawis, czyli wzbić się pionowo w górę bez pasażerów na pokładzie. Może było tak, że bufetowa naciskała, by zdążyć z niespodzianką przed początkiem poprawin. Adam Ch. zapomniał nie tylko o procedurach, ale i o tym, że maszyny nie można przeciążać.
Sanitarną wersją śmigłowca zamiast ośmiu mogło lecieć jedynie cztery osoby. A to dlatego, że przepisy wymagały, żeby każdy miał swój fotel i był przypięty pasami. Inaczej pasażerom groziło niebezpieczeństwo.
Na pokładzie pilot spiera się z bufetową. Kobieta, tak jak zakładała, koniecznie chce wyrzucić przez okno kwiaty i cukierki. Ma problem. Okno z jej strony jest zamknięte, a Adam Ch. konsekwentnie nie zgadza się, by zrobiła to przez szybę od strony pilota. Bufetowa stawia na swoim. Zasłania Ch. przyrządy sterownicze i wysypuje cukierki przez okno pilota. Ten na chwilę traci orientację.
Śmigłowiec traci wysokość. Silnik zaczyna się dusić. Spada. Pali się ziemia wokół śmigłowca, ogień obejmuje całą maszynę.
Weselnicy w panice przestawiają parkujące w pobliskim sadzie samochody. Śmigłowiec zaczął płonąć, bo paliwo z rozbitego baku oblało rozgrzany silnik. Weselnicy próbowali ratować uwięzionych pasażerów, ale we wsi nie było wody, bo nie działały pompy. Spadający helikopter przeciął linię średniego napięcia. Wiejscy ratownicy mimo szczerych chęci nic nie mogli zrobić.
Obok ludzi próbujących ratować pasażerów przechodzi dobrze zbudowanego mężczyznę w dżinsach i niebieskiej koszuli. To Adam Ch. (na zdj.)
Dochodzi do szosy z Wojciechowa do Lublina, zatrzymuje okazje, wysiada na rogatce warszawskiej i idzie do domu. Tam dwie godziny później znajduje go policja. To pilot Adam Ch. Jako jedyny wyszedł z katastrofy bez szwanku.
Uratował się także siedzący na noszach pasażer, Andrzej Ł. wspomniany wcześniej góral z Beskidu Sądeckiego. Z licznymi poparzeniami drugiego i trzeciego stopnia wiele miesięcy spędził w szpitalu. Pozostałych sześć osób upadek wprawdzie przeżyło, ale spłonęło.
Adam Ch. tuż po katastrofie trafił do aresztu. Podczas procesu został skazany na cztery lata więzienia. Stracił też prawo do latania W siedzibie zespołu lotnictwa sanitarnego w Radawcu podobno widziano go po tym tylko raz, kiedy przyjechał po rzeczy.
Jeszcze podczas procesu Adama Ch. sądowy biegły tak ocenił dzień tragedii: "Na lotnisku w Radawcu panowała beztroska i bezmyślność".
"Gazecie" udało się po 20 latach odnaleźć policjanta z Lublina, który był gościem na feralnym weselu w Sporniaku.
Na nagraniu kamerą VHS widać stojących przed namiotem weselników. Potem operator skupia się na świeżo poślubionym małżeństwie. Żarty, uśmiechy, toasty, chwile szczęścia. Błogi nastrój mąci warkot silnika. Jest on niespodziewany także dla operatora kamery. Obraz zaczyna latać, tak jakby filmowiec szukał na niebie śmigłowca. W końcu znajduje. Nad dom Wójcików nadlatuje potężne Mi-2. Widać, jak zatacza pierwszy, potem drugi krąg. W tle słychać zaskoczonych weselników.
Potem śmigłowiec spada. Na samym końcu nagrania widać jak Adam Ch. w dżinsach i niebieskiej koszuli przechodzi przez kadr.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze