Z balkonu tego hotelu w listopadzie 1918 r. Ignacy Daszyński, który stanął na czele Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej ogłosił niepodległość Polski. Przemawiał do tysięcy lublinian. Hotel nie przetrwał II wojny. Stał się jednym z celów ataku Luftwaffe 9 września. Wtedy miało miejsce największe bombardowanie Lublina tej wojny. Płonęło śródmieście miasta. Gmach hotelu dopalał się przez kilka dni. Po wojnie nie został odbudowany. Z tyłu działki gdzie się znajdował w latach 60. powstał Powszechny Dom Towarowy nazywany "pedetem"
ELZBIETA DU TOIT
To zwyczajowa nazwa tego budynku stojącego przy Krakowskim Przedmieściu. Jego historia sięga drugiej połowy XVIII wieku, kiedy na parceli wybudowano parterową kamienicę. Sto lat później działała tu fabryka maszyn rolniczych. Budynek był wielokrotnie przebudowywany. W dwudziestoleciu międzywojennym zajmowali go bankowcy. Zdjęcie archiwalne pochodzi z okresu okupacji. W gmachu mieściła się wówczas siedziba niemieckiego starostwa miejskiego. Po wojnie należał m.in. do UMCS. Od 2009 r. pod tym adresem działa Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury.
ELZBIETA DU TOIT
Lubelski ratusz widziany od strony ul. Królewskiej. Archiwalne zdjęcie zrobione przez fotoreportera pracującego dla Wydawnictwa Prasowego Kraków - Warszawa, powstało tuż przed wybuchem wojny. Magistrat ucierpiał podczas bombardowania 9 września 1939 r. Zginęło w nim wówczas ponad 40 osób.
Tak budynek wyglądał po bombardowaniu:
Jan Mazurkiewicz
Niżej zdjęcie współczesne.
ELZBIETA DU TOIT
Pałac Parysów przy ul. Bernardyńskiej. Dokładna data wykonania tego zdjęcia nie jest znana. Najprawdopodobniej powstało tuż przed wybuchem wojny. Budynek powstał w XVII w. W XIX w jego sali balowej organizowano zabawy dla członków klubu towarzyskiego lubelskich kupców. Przed wojną w gmachu działało Towarzystwo Dobroczynności. W okresie PRL pod tym adresem działał m.in. sklep Pewexu. Budynek wciąż wykorzystywany jest do celów handlowych.
ELZBIETA DU TOIT
Zdjęcie powstało przed wojną i przedstawia - uwaga - siedzibę Muzeum Lubelskiego. To oczywiście ul. Narutowicza 4 i obecny gmach Biblioteki Publicznej im. H. Łopacińskiego. Biblioteka wprowadziła się pod ten adres w 1939 r. Muzeum działało tu już od 24 lat.
Przed wybuchem wojny dwie dawne oficyny popijarskie wyremontowano i połączono w jeden gmach. Wspólnie z muzeum biblioteka utworzyła "Dom pracy kulturalnej", który hucznie otwarto wiosną 1939 r. W 1957 r. muzeum wyprowadziła się na Zamek Lubelski i cały gmach pozostał do dyspozycji pracowników i czytelników "Łopacińskiego".
ELZBIETA DU TOIT
Przez prawie pięćdziesiąt lat górowała nad śródmieściem Lublina. Wieża ciśnień przy obecnym pl. Wolności (wcześniej Bernardyńskim) była jednym z najbardziej charakterystycznych budynków w centralnej części miasta. Utrzymana w neogotyckiej stylistyce, na szczycie miała zbiornik na wodę. Budowę konstrukcji, kluczowego elementu miejskiego systemu wodociągów, skończono w 1899 r. Krytyczny dla wieży okazał się lipiec 1944 r. Spłonęła podczas walk o wyzwolenie Lublina. Jej pozostałości rozebrano dwa lata później.
Dziś o dawnej wieży przypomina jej miniatura ustawiona przy fontannie.
Na zdjęciu poniżej: instalacja artystyczna "Hydrozagadka" przygotowana na Noc Kultury w 2017 r.
JAKUB ORZECHOWSKI
A oto fotomontaż zdjęcia archiwalnego i współczesnego:
JAKUB ORZECHOWSKI
Opis z Narodowego Archiwum Cyfrowego mówi, że zdjęcie przedstawia targ warzywny w Lublinie. W tle możemy dostrzec bryłę kościoła Karmelitów Trzewiczkowych p.w. św. Józefa. Zdjęcie powstało przed wojną.
Fotografia zrobiona jest od strony ul. Lubartowskiej - pomiędzy tą ulica a Świętoduską wkrótce powstać ma parking podziemny z częścią handlowo - usługową. Po okresie PRL działała tam restauracja. Przed 1939 r. targ przy Świętoduskiej cieszył sporą popularnością wśród mieszkańców miasta.
A tak ten teren wyglądał po koniec 2017 r.
ELZBIETA DU TOIT
Kolejne ujęcie lubelskiego magistratu od strony ul. Królewskiej. To ostatnie miesiące pokoju, lato tuż przed wybuchem wojny. Fotoreporter pracujący dla "Ilustrowanego Kuriera Codziennego" zrobił to zdjęcie w lipcu 1939 r. Tę siedzibę władz miasta wybudowano w pierwszej połowie XIX w. Nazywano ją Nowym Ratuszem. Wcześniej w tym miejscu był klasztor karmelitów.
Na zdjęciu poniżej: ratusz w grudniu 2017 r.
ELZBIETA DU TOIT
Jeszcze na początku XX wieku przy al. Racławickich stała cerkiew garnizonowa. W 1926 r. rozpoczęto prace przy jej przebudowie na kościół. Ukończono je w 1932 a w październiku 1933 r. świątynia została uroczyście poświęcona. Właśnie to wydarzenie widać na zdjęciu archiwalnym.
Fot. Jakub Orzechowski / Agencja Gazeta
Kolejne z serii zdjęć pokazujących miasto tuż przed wybuchem wojny. Krakowskie Przedmieście i Brama Krakowska. To miejsce niemal się nie zmieniło. Choć wkrótce może się tu pojawić jeden element, którego nie było od wieków. Marek Poznański, menedżer śródmieścia pragnąłby ubogacić bramę drewnianą kratą, podobną do tej, która miała znajdować się na konstrukcji w średniowieczu.
Na zdjęciu poniżej: Brama Krakowska, koniec 2017 r.
ELZBIETA DU TOIT
W ostatnich dziesięcioleciach to oczywiście siedziba Instytutu Psychologii UMCS. Budowę gmachu przy pl. Litewskim ukończono w 1861 r. Miał służyć rosyjskiej administracji. Po odzyskaniu niepodległości stacjonowało tu Wojsko Polskie. Podczas II wojny światowej swoją siedzibę miało tu dowództwo Wehrmachtu. Z tego okresu pochodzi archiwalne zdjęcie.
ELZBIETA DU TOIT
To pierwsze miesiące okupacji niemieckiej w Lublinie. Fotografia powstała późną jesienią 1939 r. Z prawej strony widać fragment wieży ciśnień.
ELZBIETA DU TOIT
Korzystałem z materiałów Ośrodka Brama Grodzka - Teatr NN.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
