Inwestycje, wojna o górki czechowskie i cień CBA. Gorący rok w Lublinie

Na pewno jednym z najważniejszych wydarzeń w mieście było wysłanie przez Centralne Biuro Antykorupcyjne wniosku do rady miasta o wygaszenie mandatu prezydentowi Krzysztofowi Żukowi. Agenci stwierdzili, że naruszył on ustawę antykorupcyjną zasiadając w radzie nadzorczej spółki PZU Życie.

Żuk przekonywał, że miał do tego prawo, bo nominował go minister skarbu państwa, a dodatkowo skarb państwa ma ponad połowę głosów na walnym zgromadzeniu spółki PZU, która jest matką PZU Życie. Dla kontrolerów CBA to było za mało. Poza tym przepisy są na tyle nieprecyzyjne, że każda ze stron może upierać się przy swoim.

14 listopada na nadzwyczajnej sesji rady miasta przedstawiciele koalicji Platforma Obywatelska - Wspólny Lublin odrzucili wniosek o odwołanie prezydenta Krzysztofa Żuka. Przed ratuszem poparcie dla niego wyraziło ponad tysiąc osób, które przyszły w czasie sesji na demonstrację. W samym ratuszu też było gorąco, bo kilkadziesiąt osób próbowało wywrzeć presję na radnych Prawa i Sprawiedliwości głosujących za odwołaniem Żuka. "Drozd na drzewo", "Jezior do jeziora" - to tylko niektóre z okrzyków kierowanych w stronę radnych PiS.

Teraz kwestia odwołania prezydenta jest w rękach wojewody, który może wydać tzw. zarządzenie zastępcze. Czy tak zrobić wojewoda zdecyduje po tym gdy będzie miał opinie prawników. Ostatecznie sprawa najprawdopodobniej znajdzie finał w sądzie administracyjnym.

Natomiast jeszcze długo przed wnioskiem CBA o wygaszenie mandatu prezydentowi Żukowi rozgorzała debata w sprawie przyszłości górek czechowskich. Jedyny tak duży zielony teren w północnej części Lublina od lat należał do spółki Echo Investment, która chciała na jego niewielkiej części zbudować galerię handlową.

Z planów nic nie wyszło. W tym roku teren od Echa odkupił lubelski deweloper, firma TBV, która chce tu zbudować sześć sporej wielkości osiedli mieszkaniowych. Ratusz tym planom nie powiedział "nie". Urzędnicy przystąpili do zmian planu zagospodarowania przestrzennego, które pozwoliłyby zbudować na górkach bloki.To zaniepokoiło dużą grupę mieszkańców Lublina. Kilka tysięcy osób podpisało się pod petycją w sprawie obrony górek czechowskich, ekolodzy przestrzegali przed konsekwencjami zabudowy tego cennego z punktu widzenia miasta terenu, zawiązało się też Stowarzyszenie Obrony Górek Czechowskich.

Firma TBV chce zabudować blisko 40 spośród ponad 100 hektarów górek. Pozostały teren miałby stać się ogólnodostępnym parkiem. Nie wiadomo jednak, kto miałby zapłacić za jego urządzenie. Dlatego powstała też ?ekspercka? koncepcja Bolesława Stalmacha zakładająca gęstszą zabudowę na mniejszym terenie. Jednak pomysł budowy tutaj 15-piętrowych bloków też nie spotkał się ze zbyt przychylnym przyjęciem.

Na razie nie wiadomo jeszcze jak będzie wyglądał zmieniony plan zagospodarowania przestrzennego i czy ratusz zgodzi się na tak dużą ingerencję w teren, jaką planuje firma TBV. Ekolodzy i architekci krajobrazu przekonują, że zabudowa górek, które są elementem klinu napowietrzającego miasto będzie oznaczała w przyszłości dla mieszkańców gorsze powietrze, problemy zdrowotne oraz komunikacyjne. Ostateczna decyzja w sprawie górek powinna zapaść w przyszłym roku.

2016 rok przyniósł też spore zmiany w miejskim transporcie. 1 lutego podrożały bilety komunikacji publicznej. 30-minutowa przejazdówka kosztuje już nie 2,80 zł jak było w styczniu tylko 3,20 zł. Podrożały także bilety ulgowe (z 1,40 zł na 1,60 zł) oraz okresowe. Ratusz tłumaczył taki krok koniecznością zdobycia dodatkowych 10 mln zł na spore zmiany w siatce połączeń komunikacji miejskiej.

Ostatecznie do zapowiadanej rewolucji nie doszło. Mieliśmy stopniowe zmiany, m.in. nowe trasy, częstsze kursy, kolejną linię do Świdnika. Pasażerowie z pewnością dobrze wspominają wejście do Lublina nowych przewoźników. Zarząd Transportu Miejskiego zerwał umowę z PKS Zielona Góra, który woził ludzi starymi i zdezelowanymi pojazdami. Pod koniec roku na ulice wyjechało 30 nowych pojazdów firmy Warbus. Nowością jest to, że w zainstalowanych w nich biletomatach można płacić kartą. Natomiast w wakacje starsze autobusy obsługujące m.in. linie kursujące do gminy Konopnica zastąpiło osiem zaledwie dwuletnich pojazdów.

W kategorii transportu publicznego nie można nie wspomnieć o rozbudowie systemu roweru miejskiego. Od wiosny na ulicach Lublina, ale też Świdnika pojawiło się ponad 40 nowych stacji rowerowych, w tym dwie z rowerami dziecięcymi. Obecnie system liczy już 90 stacji i blisko 900 rowerów. W tym sezonie padł także rekord wypożyczeń. Lublinianie sięgali po miejskie rowery ponad 850 tysięcy razy. W systemie zarezerwowanych jest ponad 64 tys. użytkowników.

Początek lipca oznaczał dla kierowców rozszerzenie i podwyżki w strefie płatnego parkowania. Dziś swoim zasięgiem obejmuje ona m.in. ul. Zamojską czy okolice miasteczka akademickiego. W ścisłym centrum drożej płacimy za parkowanie. Zmiany ratusz tłumaczył koniecznością zwiększenia rotacji aut w śródmieściu oraz zniechęceniem kierowców do wjeżdżania prywatnymi autami do centrum i zachęceniem do przesiadki do komunikacji miejskiej.

Za kilka dni poznamy statystyki lotniska z grudnia. Jednak już wiadomo, że ten rok był dla niego przełomowy. Dzięki otwarciu bazy Wizz Air (jesienią ubiegłego roku) przybyło pasażerów. W rekordowym sierpniu z lotniska skorzystało ponad 40 tys. osób. Do końca listopada odprawiono ponad 351 tys. pasażerów. To oznacza, że w porównaniu do 2015 roku będzie o jedną trzecią pasażerów więcej. Nie uda się natomiast odprawić ponad 400 tys. osób, na co liczyły władze portu. Natomiast również w tym roku na lotnisku świętowano przylot milionowego pasażera. Ten wzrost sprawił, że w przyszłym roku rozpocznie się rozbudowa terminala.

Mijający rok to też kilka gorszych informacji dla lotniska. Zaliczyć do nich trzeba wycofanie się Lufthansy z lotów do Frankfurtu, zarzuty Centralnego Biura Antykorupcyjnego w sprawie niekorzystnej umowy ze spółką Carpatir, która latała do Rzymu czy zbyt drogiej misji do Izralea. Postępowania w tej sprawie się toczą.

Oczywiście 2016 rok, podobnie jak minione lata oznaczał też rozpoczęcie lub zakończenie wielu inwestycji. Jedną z najważniejszych i najbardziej odczuwalnych dla mieszkańców Lublina jest ta oddana całkiem niedawno. Chodzi o zachodnią obwodnicę Lublina. Blisko 10-kilometrową trasę, która wyprowadziła z miasta ruch tirów jadących od strony Rzeszowa i Kraśnika w kierunku Warszawy, Białegostoku, Chełma i Zamościa. Po oddaniu trasy do użytku z al. Kraśnickiej praktycznie zniknęły samochody ciężarowe.

W samym mieście też zmieniło się lub zmienia wiele dróg. W wakacje rozpoczął się długo wyczekiwany remont kładki dla pieszych nad ul. Sowińskiego, która za względu na fatalny stan techniczny została zamknięta w 2014 roku. Remont już dobiegł końca. Dzięki niemu część pieszych idzie nad ulicą, co sprawiło, że korki na ulicy przecinającej miasteczko akademickie są mniejsze.

W tym roku udało się wyremontować kolejny fragment ul. Narutowicza (od Lipowej do Ochotniczej). Na al. Kompozytorów Polskich zburzono sypiące się wiadukty i zbudowano je od nowa. Sama ulica ma też nową nawierzchnię oraz ścieżki rowerowe. Dzięki oszczędnościom w przetargu miastu udało się wyremontować też kilka innych ulic na Czechowie. Remont przeszła też al. Tysiąclecia. Tutaj oprócz wymiany nawierzchni połączono też dwa przystanki po stronie dworca w jedną dużą zatokę. Dodatkowo powstał buspas, dzięki któremu pojazdy komunikacji miejskiej nie będą musiały stać w korku oraz ścieżka rowerowa.

Spośród drogowych inwestycji warto wspomnieć jeszcze o dwóch. Pierwsza z nich wystartowała z początkiem roku i ma się zakończyć w sierpniu przyszłego. Chodzi oczywiście o przebudowę najbardziej zakorkowanego skrzyżowania w mieście - ul. gen. Ducha, al. Solidarności, Sikorskiego i Północnej. Gotowe są już m.in. estakady, którymi pobiegnie al. Solidarności.

Druga na pewno ucieszyła cyklistów. Niedawno zakończyła się budowa ostatniego fragmentu ścieżki rowerowej wokół Zalewu Zemborzyckiego. To oznacza, że można już swobodnie objechać cały zbiornik.

W tym roku prezydent Krzysztof Żuk nie miał okazji do przecinania wstęgi i oddawania do użytku spektakularnych inwestycji. Taką szansę będzie miał na pewno w roku przyszłym. W 2016 roku rozpoczęły się prace w kilku miejscach Lublina, których koniec przewidziano właśnie w 2017 roku.

Za najważniejszą należy uznać przebudowę placu Litewskiego. Choć sam projekt i koszt prac budzi kontrowersje to poprzednicy prezydenta Żuka nie potrafili wymyślić nic lepszego. Długo trwały debaty, dyskusje i konkursy dotyczące przyszłości placu. Ostatecznie wybrano koncepcję pracowni Jacka Cieplińskiego. Na placu Litewskim już nie ma śladu po jezdni Krakowskiego Przedmieścia do ul. 3 Maja do Kapucyńskiej. Zamieniła się ona w przedłużenie deptaka. Na palcu powstała nowa multimedialna fontanna warta, bagatela, 20 mln zł. Zniknęła też niewielka uliczka biegnąca wzdłuż hotelu Europa i budynków UMCS. Na placu Litewskim ma się pojawić nowa zieleń, siedziska czy kilka linearnych fontann.

W czasie prac przy przebudowie odkryto m.in. fragmenty dawnej cerkwi, kościoła bonifratrów oraz starego traktu prowadzącego ze Starego Miasta na Wieniawę. Mają one być wyeksponowane w tzw. ?oknach czasu?, czyli przeszkleniach w nawierzchni, pod którymi będą fragmenty zabytków. Przebudowa ma się zakończyć w kwietniu przyszłego roku.

Pisząc o placu Litewskim warto też wspomnieć o smutnej informacji, czyli śmierci ?baobabu?, który dla wielu lublinian był prawdziwym symbolem tego miejsca. Topola czarna, która najprawdopodobniej od końca XIX wieku tu rosła jest tak chora, że nie da się jej uratować. W połowie grudnia odpadał sporej wielkości spróchniały konar. Później niezależni eksperci oraz badanie tomografem potwierdziło, że drzewo jest zdrowie w zaledwie 15 proc. To oznacza, że trzeba je wyciąć. Stanie się to najprawdopodobniej w lutym lub marcu. Topolę ma zastąpić inne drzewo, np. dąb lub lipa.

Na ten moment czekało wielu mieszkańców miasta, którzy dziś po zakupy jeżdżą do Warszawy. W mijającym roku szwedzki gigant w branży meblowej, firma IKEA, rozpoczął budowę 10 sklepu w Polsce. Padło właśnie na Lublin ze względu na dobre położenie, ogromny potencjał oraz inwestycje, które przyczyniły się do rozwoju regionu w ostatnich latach.

Zakupy w sklepie IKEA przy al. Spółdzielczości Pracy zrobimy w trzecim kwartale przyszłego roku. W czwartym kwartale ma być otwarta powstająca po sąsiedzku galeria handlowa.

Rok 2016 był pełen zmian także w lubelskiej oświacie. Jedną z najważniejszych było przywrócenie obowiązku szkolnego dla siedmiolatków. Mimo początkowych obaw związanych z małą liczbą pierwszaków, we wszystkich szkołach podstawowych w Lublinie utworzyła się co najmniej jedna klasa pierwsza.

Cofnięcie obowiązku szkolnego dla sześciolatków oznaczał też problem z miejscami w przedszkolach dla najmłodszych dzieci.Wszystko dlatego, że miasto w pierwszej kolejności musiało zapewnić opiekę sześcio-, pięcio- i czterolatkom. Ratusz zdecydował się więc utworzyć przy szkołach 47 oddziałów przedszkolnych - w pierwszej kolejności przyjmowano tu starsze dzieci, a w przedszkolach uwolniono miejsca dla trzylatków. Miało to jeszcze jeden cel. Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej, którym groziło zwolnienie z powodu mniejszej liczby klas pierwszych, w oddziałach przedszkolnych dostali dodatkowe godziny. W efekcie żaden z nich nie stracił pracy.

Koniec 2016 roku w edukacji upłynął jednak pod znakiem innej reformy przygotowanej przez PiS. Likwidacja gimnazjów, powrót do ośmioletniej szkoły podstawowej, czteroletniego liceum i pięcioletniego technikum - to jej główne założenia. W Lublinie wprowadzenie tych zmian ma kosztować ponad 17 mln zł. - Trzeba będzie znaleźć te środki kosztem innych inwestycji. Po co, skoro mamy dobrze działający system i świetnie funkcjonujące gimnazja? - pytali radni PO. Nie pomogły apele i demonstracje nauczycieli. Jeśli ustawę podpisze prezydent RP, w 2017 roku szkoły czeka oświatowa, niemała rewolucja.