Na II Krajową Wystawę Koni w Lublinie ściągnęli najwięksi hodowcy tych pięknych zwierząt. Pamiętajmy, że przed II wojną światową wciąż żywy był etos Polaka - kawalerzysty, a kawaleria nadal stanowiła ważną część naszych sił zbrojnych. Nic dziwnego, że wśród publiczności znaczną część stanowili wojskowi, w tym oficerowie bardzo wysokich stopni.
Wszystko zaczął wojewoda lubelski Jerzy de Tramecourt symbolicznym przecięciem wstęgi utrwalonym na tym zdjęciu.
A za wojewodą wojskowi oficjele: od lewej wiceminister spraw wojskowych generał Bronisław Regulski, dowódca okręgu korpusu w Lublinie gen. Mieczysław Smorawiński, a po prawej na drugim planie gen. Piotr Skuratowicz
Oto chwila tuż po przecięciu wstęgi przez de Tramecourta. Widzimy jego, jak i generałów widocznych na poprzednim zdjęciu. I jeszcze jednego, który będzie szczególnie znany dopiero za kilka lat. Widoczny jako drugi od prawej salutujący generał to Władysław Anders, otoczony później legendą i niemal kultem dowódca II Korpusu Polskiego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Z postaci, które zobaczyliśmy na poprzednich zdjęciach wojnę przeżyli tylko generałowie Anders i Regulski. Anders, ciężko ranny trafił do sowieckiej niewoli, którą przeżył, a potem stanął na czele polskiej armii formowanej w ZSRR, którą z tego wrogiego państwa ewakuował. Regulski w 1939 r. przez Rumunię trafił do Francji, a potem został polskim attache wojskowym w Londynie.
Obaj po wojnie mieszkali w stolicy Wielkiej Brytanii
Widocznego na zdjęciu w środku wojewodę de Tramecourta jako pierwszego z pozostałych opisanych powyżej postaci dosięgła śmierć. Po wybuchu II wojny światowej został w Lublinie. Niemcy aresztowali go w październiku 1939 r. i ślad po nim zaginął. Prawdopodobnie został zamordowany w listopadzie 1939 r., ale gdzie i jak - tego nie wiadomo.
Identyczny straszliwy los spotkał generałów Smorawińskiego i Skuratowicza. Obaj trafili w ręce Sowietów. I głowy obu zostały przestrzelone przez katów z NKWD wiosną 1940 roku. Ciało Smorawińskiego odnaleziono w 1943 roku w czasie ekshumacji masowych grobów w Katyniu. Zidentyfikowano go i ma dziś swój grób w Katyniu.
Skuratowicz został zamordowany w siedzibie NKWD w Charkowie w kwietniu 1940 roku.
W lecie 1938 roku nikt w najczarniejszych snach nie przewidywał jak straszna katastrofa spotka Polskę. Pewnie nie przewidywał też tego jedna z najważniejszych postaci Rzeczypospolitej, minister spraw zagranicznych Józef Beck, który przyjechał do Lublina. Ministra nie ma na żadnym zdjęciu, ale jest za to na tym zachowanym fragmencie kroniki filmowej.
Wszystkie wspaniałe wierzchowce przeparadowały przed gośćmi wystawy
Dość skromnie, ale za to ludycznie prezentowała się honorowa trybuna II Krajowej Wystawy Koni. Zwróćmy uwagę na postacie w mundurach po prawej stronie. To nie są polscy oficerowie. Jaką więc armię reprezentowali?
Byli to przedstawiciele ambasady sąsiedniej Litwy, z wojskowym attache na czele, który na tym zdjęciu został upamiętniony w momencie, gdy oglądał konie w stajniach
Wizyta litewskich wojskowych i dyplomatów w Lublinie była wydarzeniem iście niezwykłym. Wcześniej, od początku istnienia obu niepodległych państw, polskiego i litewskiego w 1918 roku między sąsiadami panowała otwarta wrogość, szczególnie po tym gdy na polecenie marszałka Józefa Piłsudskiego wojska polskie w czasie tzw. buntu Żeligowskiego zajęły Wilno. Choć miasto włączono w skład Polski, to Litwa nie przestała uważać Wilna za swoją stolicę. Oba państwa nie utrzymywały stosunków dyplomatycznych. Litewscy politycy niemal przez całe dwudziestolecie międzywojenne uważali Polskę za największego wroga i obawiali się polskiej inwazji. Do kulminacji konfliktu doszło w marcu 1938 r., gdy w trakcie granicznego incydentu Litwini zastrzelili żołnierza Korpusu Ochrony Pogranicza. Polska wówczas niemal otwarcie zagroziła Litwie wojną. Szantażowani groźbą Litwini zgodzili się nawiązać kontakty dyplomatyczne z Polską.
Oto piękna klacz ze stadniny hrabiego Stanisława Czackiego z Porycka. Dziś ta wołyńska miejscowość leży w granicach Ukrainy i nosi nazwę Pawliwka. Pięć lat po tym, gdy hrabia Czacki prezentował swoje konie w Lublinie Ukraińcy z UPA napadli na jego miejscowość i dokonali masakry polskich mieszkańców mordując większość w trakcie mszy w miejscowym kościele.
Takie imię nosiła ta gniada klacz należąca do Jerzego Jezierskiego
Ta siwa klacz o imieniu nawiązującym do ojczystej wyspy Napoleona należała do Marii Sokołowskiej.
Ta klacz należała do Jakuba Kirowskiego z Iwankowic. Klacz Huta zdobyła trzecią nagrodę na lubelskiej wystawie.
Ten gniady ogier pochodził z państwowej hodowli koni prowadzonej w majątku Pruchna leżącym na Śląsku Cieszyńskim.
Na tym zdjęciu na pierwszym planie jest oczywiście koń, ale zastanawiają nas budynki widoczne dalej. Nie potrafimy odgadnąć, gdzie odbyła się wystawa, a te domy są jedynym śladem, po którym możemy tego dojść. Rozpoznajecie te zabudowania?
Klacz o tym imieniu prezentowana w Lublinie należała do hodowcy Stefana Szwajczuka
Wszystkie konie pokazano publiczności i oczywiście VIP-om, którzy na tą okazję zjechali do Lublina
Wojewoda de Tramecourt gratuluje i wręcza nagrodę hodowcy koni, księciu Romanowi Władysławowi Antoniemu Sanguszce, przedstawicielowi wywodzącego się z Litwy arystokratycznego rodu.
Na terenie wystawy umieszczono też dużych rozmiarów mapę ówczesnej Polski z zaznaczonymi miejscami, gdzie mieściły się hodowle koni.
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze