W środę archeolodzy zaprezentowali trzy skarby. Odkryte przedmioty, głównie ze srebra, archeolodzy datują na X-XIII w. - Znaleziska zarówno liczebnością, jak i klasą wytwórczości kilkakrotnie przewyższają te odkryte w 2011 roku - mówi prof. Andrzej Kokowski z Instytutu Archeologii UMCS. Odkryto je w trakcie prac wykopaliskowych związanych z realizacją międzynarodowego projektu ,,Grody Czerwieńskie - złote jabłko polskiej archeologii".
JAKUB ORZECHOWSKI
Wśród odkryć jest biżuteria do ozdoby głowy wykonana ze srebra. Odkryto ją w tym roku pod koniec lipca w trakcie wykopalisk na grodzisku w Czermnie. Srebrne zausznice, lunule (czyli ozdoby w kształcie półksiężyca) znajdowały się w sakwie złożonej przy zmarłej kobiecie. Sądząc po zawartości naczynia, Słowianka musiała pochodzić z bardzo wysokiego rodu.
JAKUB ORZECHOWSKI
- Prawdopodobnie lunule nie były tylko zwykłymi ozdobami, miały przekaz symboliczny. Trudno nam jest to jednoznacznie stwierdzić, bo nie znamy mentalności tamtych ludzi - wyjaśnia prof. Kokowski. Na terenie Grodów Czerwieńskich znaleziono też miedzianą biżuterię.
- Kiedy była wypolerowana, wyglądała jak złoto. Wszystkie te skarby znaleziono podczas tegorocznych wykopalisk - opowiada Kokowski. Skarby pochodzą z II połowy X wieku.
JAKUB ORZECHOWSKI
Kolejny skarb również pochodzi z II połowy X wieku. Jest to m.in. bransoleta i kolczyki tzw. kabłączki. Wszystko zrobione jest ze srebra.
- Ciągle nie mogę sobie wyobrazić, jak ludzie tamtych czasów operowali przedmiotami, które mają mniej niż milimetr średnicy. Potrafili stworzyć wzór, ornament. Przetrwało to tyle lat - opowiada Kokowski. Wśród znalezisk są też wisiorki i elementy naszyjnika.
- Niektórzy sądzą, że są to ozdoby, inni, że to amulety. Archeologia jest labilną wiedzą, więc są różne teorie - wyjaśnia Kokowski.
JAKUB ORZECHOWSKI
Kolejne srebrne ozdoby datowane są na X-XI wiek. Jest tu kilkadziesiąt egzemplarzy srebrnych wyrobów jubilerskich, m.in. kolczyki, pierścionki, zausznice i kołt.
- Kobiety z Rusi Kijowskiej zakładały opaskę na głowę i do tego przymocowywały kołty. Lubiły błyszczeć. Nie sądziliśmy, że coś takiego może się znajdować na Lubelszczyźnie - opowiada Kokowski.
W tej samej gablocie znajdują się też elementy biżuterii, tym razem są to młodsze eksponaty, bo z II połowy XIII wieku.
JAKUB ORZECHOWSKI
Eksponaty wkrótce trafią do muzeum w Tomaszowie Lubelskim. Najpierw jednak placówka musi dokończyć remont i stworzyć systemy zabezpieczające. Skarby z Czermna będą dostępne dla zwiedzających prawdopodobnie jeszcze w tym roku.
- Czekają nas żmudne analizy, badania znalezisk, ale dzięki temu będziemy znali historię kresów wschodnich. Na pewno Czermno jeszcze nieraz nas zaskoczy - mówi Kokowski. W ciągu dwóch najbliższych lat ukaże się też pięć książek po polsku i angielsku dotyczących Grodów Czerwieńskich.
JAKUB ORZECHOWSKI
Pierwszych odkryć w we wsi Czermno (pod Tomaszowem Lubelskim, przy granicy z Ukrainą) archeolodzy dokonali w 2011 roku. Znaleźli wtedy rozsypujący się gliniany garnek. W środku były brudne, umazane ziemią przedmioty. Po oczyszczeniu okazało się, że to srebrna i pozłacana biżuteria. Skarb ukryto w XIII wieku.
JAKUB ORZECHOWSKI
Badacze zakładają, że gród Czerwień powstał pod koniec X w. Ziemie nad Huczwą i środkowym Bugiem nie wyróżniały się niczym specjalnym. Dopiero ekspansja państwa Mieszka I i Bolesława Chrobrego oraz Włodzimierza Wielkiego przyniosła zasadniczą zmianę: powstał potężny gród w dzisiejszym Czermnie i pojawiła się elita (możni). To właśnie o jej obecności świadczą oba ukryte na przełomie X i XI w. skarby.
Fot. Iwona Burdzanowska / AGENCJA GAZETA
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Ogłoszenie Płatne
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze