Stare Miasto bez kiczowatych reklam? Można. Zobaczcie [ZDJĘCIA]

- Urządzenia reklamowe są jednym z elementów krajobrazu, mogą nawet poprawić jego jakość. Nie da się wyeliminować reklam z przestrzeni miasta, istotne jest to, żeby nie było ich zbyt dużo i żeby miały odpowiednią formę - przyznaje Hubert Mącik, miejski konserwator zabytków. Cały teren lubelskiego Starego Miasta objęty jest ochroną konserwatorską. Umieszczenie jakiegokolwiek znaku reklamowego wymaga specjalnego pozwolenia.

- Szyld na sam zabytek wpływa w niewielki sposób, ale oddziałuje na jego odbiór - wyjaśnia Mącik. Na Starym Mieście większość przedsiębiorców o tym pamięta. Dobre przykłady dominują.

Charakterystyczna lokomotywa, a nad nią nazwa restauracji napisana czarną czcionką. Szyld "Stacyjki" to, zdaniem konserwatora zabytków, jedna z bardziej estetycznych reklam na Starym Mieście. Formą i tworzywem nawiązuje do okresu międzywojnia.

- Oglądałem stare pocztówki, gdzie były wzory szyldów przedwojennych, stąd zaokrąglenie górnej listwy i prosta rama na dole. Szyld został zrobiony ręcznie, nawet lokomotywa nie jest odrysowana z szablonu - opowiada Marcin Pakulski, właściciel restauracji przy Rynku 19. Szyld wisi tu od ośmiu lat, jest drewniany, zrobiono go z sosny i dębu.

- Kamienicę, w której mamy restaurację, remontowano trzy lata temu. Szyldu nie musieliśmy zmieniać, dobrze komponuje się z odnowioną elewacją, naturalny kolor drzewa pasuje do wszystkiego - wyjaśnia Pakulski. Drewnianą tablicę zawieszono nad wejściem do lokalu tak, żeby nie zasłaniała zdobień kamienicy.

- Instalując tego typu obiekty na budynku, trzeba je dostosować do kompozycji architektury elewacji i do otoczenia. Patrząc na ten szyld, nie czujemy dysharmonii, rozmiar i kolor dopasowany jest do wielkości kamienicy - ocenia Mącik.

Zdaniem miejskiego konserwatora zabytków bardzo dobrym rozwiązaniem są szyldy semaforowe, czyli umieszczone prostopadle do ściany budynku. Niezależnie od tego, co na nich jest, są uniwersalne i tradycyjne.

-Jest to jeden z najstarszych sposobów informowania w przestrzeni miasta. Dawniej, kiedy chciano coś ogłosić, wieszano w ten sposób drewniane tarcze. W formie współczesnej nawiązuje do tego restauracja "Czarcia łapa" - opowiada Mącik. Do budynku kamienicy przy Rynku 19 przymocowano dwie tablice ze złotą oblamówką, barwa ma kojarzyć się z elegancją.

- Wybraliśmy skromną formę, ale symboliczną. Tradycyjnym wzorem nawiązujemy do słynnego szefa kuchni Georgesa Escoffiera uważanego za twórcę klasycznej kuchni francuskiej ? wyjaśnia Filip Lewak z "Czarciej Łapy". Oprócz nazwy restauracji na szyldzie znajduje się też jej symbol, czyli czarcia łapa, będąca odwzorowaniem tej z Muzeum na Zamku. W ten sposób lokal nawiązuje do słynnej lubelskiej legendy.

- Pierwsze w historii regulacje dotyczące reklam odnosiły się właśnie do szyldów semaforowych. W XVI wieku w Anglii nakazano wieszać je na takiej wysokości, żeby zmieścił się pod nimi rycerz w pełnej zbroi na koniu - opowiada Mącik. Obecnie dolna część szyldu ze względu na przechodniów nie powinna być niżej niż 2,10 metra.

- Na Starym Mieście najlepiej stosować tworzywa naturalne, takie jak drewno czy metal. Najlepiej komponują się z tą częścią Lublina - wyjaśnia Mącik. Z drewna zrobiony jest szyld restauracji "Aventino". Tablicę z nazwą lokalu i delikatnym rysunkiem w rogu umieszczono zaraz nad wejściem do kamienicy.

- "Aventino" to jedno z historycznych siedmiu wzgórz starożytnego Rzymu, teraz rośnie tam Ogród Pomarańczowy. Na szyldzie namalowane jest więc drzewo pomarańczy. Zarówno tworzywo jak i malunek staraliśmy się dopasować do charakteru naszej restauracji - wyjaśnia Patrizio Bolognesi, właściciel lokalu przy ul. Grodzkiej 1. Duże znaczenie ma też kolor tablicy. Na Starym Mieście wybierane są głównie stonowane barwy, najczęściej czarne. Tu tablica jest w kolorze ciemnej zieleni.

- Nawiązuje to do zielonych oliwek, który są podstawą naszej kuchni - tłumaczy Bolognesi.

Szyld restauracji przy ul. Grodzkiej 15 przypomina kłącza i szyszki chmielu. Ma to być naturalne skojarzenie z browarem, który tutaj się znajduje.

- Najpierw remontowano kamienicę, potem wybierano szyld. Dzięki temu został on dobrze skomponowany z elewacją budynku, zarówno pod względem formy jak i koloru. Reklama jest czarna, budynek czerwony -  opowiada Karol Komorowski z "Browaru Restauracja Grodzka 15". Szyld jest dosyć ozdobny, wykute w metalu kłącza biegną od ziemi aż do fragmentu ściany nad oknami. Tu układają się w napis "Restauracja Browar". Zastosowano tu zarówno reklamę semaforową jak i płaską. Kompozycję zaprojektowała lubelska artystka Jolanta Słomianowska.

- Taki projekt budzi wyobraźnię, to nie tylko przeczytanie tabliczki nad wejściem do lokalu. W renesansie na piwiarniach i browarach stosowano podobne rozwiązania - opowiada Słomianowska. Praca nad projektem trwała ponad pół roku.

Minimalny, ale czytelny wzór. Jego skala nie przytłacza.

- Jest to jedno z najlepszych rozwiązań, jakie pojawiło się na Starym Mieście - tak Hubert Mącik ocenił szyld "Baru Polskiego" przy Rynku 19. - Przede wszystkim mamy tu do czynienia z literami bezpośrednio na ścianie, a nie na dużym, podświetlanym kasetonie - tłumaczy. Jego zdaniem do powieszenia reklamy wykorzystano idealną przestrzeń. Napis odwzorowuje kształt łuku nad wejściem. Czarne litery nie są w żaden sposób ozdobione. Właściciele restauracji zastosowali podstawową zasadę: im mniej, tym lepiej. Czcionka szyldu nawiązuje do krojów pisma przedwojennego. Litery podświetlane są od wewnątrz.

- Oświetlenie lubelskiego Starego Miasta jest bardzo kameralne, stworzono je w latach 90. Dodatkowe światło w takich przestrzeniach nie może być zbyt agresywne, dlatego rodzaj podświetlenia, jakie wykorzystał "Bar Polski" jest najlepszym rozwiązaniem - komentuje Mącik.

Przy Rynku 2 płaski szyld Domu Rzemiosła w postaci czarnych liter przymocowano tuż nad wejściem do kamienicy.

- Antykwa, czyli tradycyjna czcionka nawiązująca do liter rzymskich, bardzo dobrze prezentuje się na historycznych budynkach - stwierdza Mącik. Dom wykorzystał też dosyć ozdobny szyld semaforowy. Składa się on z sześciu kwadratów, każdy reprezentuje inny cech. Obie reklamy wykonali rzemieślnicy działający w ramach Domu Rzemiosła. Wykuli je w metalu.

- Szyld semaforowy ma wpisywać się w klimat Starego Miasta, drugi to wymóg czasu. Można zdawać u nas zawodowe egzaminy państwowe, przyjeżdżają tu osoby spoza Lublina, potrzebujemy więc widocznych informacji - wyjaśnia Magdalena Zabłocka z Domu Rzemiosła. Szyldy nie przysłaniają detalu architektonicznego, skupione są przy wejściu. Na tym samym budynku jest jeszcze reklama restauracji "Atrium". Również wykuto ją w metalu.

- Niektórzy właściciele decydują się na zrobienie wspólnego systemu reklam, budynek dzięki temu wygląda schludnie. Będziemy chcieli, aby taka regulacja znalazła się w uchwale krajobrazowej - mówi Mącik.

Szyld salonu fotograficznego przy ul. Jezuickiej 14 jest kuty w metalu. Na czarnym tle widać żółty napis z nazwą firmy. Dobrze odznacza się na tle zielonej elewacji.

- Zajmujemy się głównie klasyczną fotografią, staraliśmy się, żeby szyld nawiązywał do naszej działalności. Jak na naszą kamienicę i wąską ulicę jest dosyć spory, ale nie jest krzykliwy. Szanowanie kontekstu otoczenia to nie całkowite stopienie z nim - opowiada Bożena Rożek, właścicielka,,Foto Rożka?. Szyld również nawiązuje do okresu międzywojennego. Jest umieszczony prostopadle do budynku na ozdobnym wieszaku.

- Kiedy nagrywają filmy na Starym Mieście, nie trzeba zdejmować naszego szyldu ani usuwać go komputerowo. Filmowcy w środku umieszczają tylko inną nazwę - opowiada Rożek. W zeszłym roku w Lublinie przygotowano wystawę "Fabryka dobrej przestrzeni" z przykładami najlepszych szyldów z Polski i całej Europy. Z Lublina wybrano m.in. reklamę "Foto Rożka".

-  W tym wypadku szyld wisi na osi wejścia, jest symetryczny, wprowadza harmonię. Pozostałe reklamy w tej ulicy wyglądają podobnie, przez co nie mamy poczucia chaosu - opowiada Mącik.