Zygmunt Puławski miał duży wpływ na rozwój polskiego lotnictwa. - W latach 1927 - 31 pod względem jakościowym byliśmy w ścisłej czołówce na całym świecie. Inni mogli nam tylko pozazdrościć. Jego maszyny odnosiły też liczne sukcesy na ówczesnych międzynarodowych targach lotniczych - mówi Piotr Krukowski z działu militariów Muzeum Lubelskiego w Lublinie.
Lubelski inżynier przyszedł na świat w październiku 1901 roku w Lublinie. Pochodził z rodziny robotniczej. Jego ojciec pracował w Fabryce Maszyn Rolniczych. Zygmunt był najstarszym z czworga jego dzieci.
Po ukończeniu podstawówki Zygmunt Puławski zaczął naukę w Szkole Handlowej im. Vetterów w Lublinie. W tym okresie był również harcerzem, co miało istotny wpływ na rozwój jego osobowości. W 1920 r. rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Jako student utrzymywał się z udzielania korepetycji. Wykazywał też szczególne uzdolnienia i zainteresowania lotnictwem. Stąd dołączył do sekcji Lotniczej Koła Mechaników Politechniki. W niej razem z kolegami opracował projekt szybowca SL - 3, który 1925 r. wziął udział w II Wszechpolskim Konkursie Szybowców w Gdyni. W międzyczasie zrobił też licencję pilota. Po studiach wyjechał na roczne praktyki w zakładach lotniczych we Francji. Po powrocie do kraju i odbyciu służby wojskowej zaczął pracę w Polskich Zakładach Lotniczych. Miał wówczas 27 lat.
To właśnie w Polskich Zakładach Lotniczych Puławski na zlecenie polskiego wojska, w 1929 r. stworzył swój pierwszy samolot myśliwski PZL P - 1. Konstrukcja jednopłatowca była całkowicie metalowa, co na ówczesne czasy było rewolucją.
Ponadto w maszynie zamontowano zupełnie nowy układ skrzydeł, które umieszczono na specjalnych słupkach, nad głową pilota. Było to tzw. mewie skrzydło o zupełnie innym kształcie niż dotychczas stosowane w przemyśle lotniczym. - Opracowana konstrukcja zapewniała pilotom przede wszystkim lepszą widoczność, zwłaszcza z góry skąd często atakowały samoloty przeciwnika. To jednak nie wszystko, bo mewie skrzydło sprawiało, że ciężar metalowej maszyny nie wpływało ujemnie na jej możliwości - mówi Krukowski. Zastosowany materiał wzmacniał też bezpieczeństwo całej konstrukcji oraz poprawiał jej aerodynamikę.
PZL P -1 osiągał prędkość ponad 300 km/h.
Projekt pierwszej maszyny posłużył Puławskiemu do budowy kolejnych myśliwców. Wśród nich były m. in. PZL P-6, który wzbudziły wielkie zainteresowanie oraz sensację w całej branży lotniczej. Wówczas na stałe utarło się określenie "polski płat" określający typ wspomnianej już konstrukcji Puławskiego.
Równolegle z pracami nad P-6 opracowywano udoskonalony model PZL P-7.
Do jego zalet należał m. in. nowy typ silnika, przystosowany do pracy na dużych wysokościach. Jego konstrukcja była prostsza i tańsza w produkcji, charakteryzowała się też większą wytrzymałością oraz mniejszym zużyciem paliwa.
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Kolejną maszyną stworzoną przez Puławskiego był PZL P-11. Po śmierci konstruktora prace nad nim kontynuował inż. Wsiewołod Jakimiuk. Samolot wszedł również do produkcji seryjnej i był na uzbrojeniu polskiej armii. Myśliwiec jest jednym z symboli kampanii wrześniowej. To właśnie m.in na tych maszynach nasi lotnicy walczyli z Niemcami. Jednak pod koniec lat 30- tych była to konstrukcja mocno przestarzała. - W 1939 samoloty te stanowiły trzon polskiego lotnictwa. Niestety musieliśmy walczyć z lepszymi od nich Messerschmittami BF 109, które był na wyposażeniu Luftwaffe - przypomina Krukowski.
Puławski prowadził też prace na samolotem amfibią PZL - H, którym próbowano zainteresować Marynarkę Wojenną. Był to jego prywatny projekt. Tomasz Stańczyk pisze w biuletynie IPN ?Pamięć.pl?, że powodem dla którego Puławski skonstruował wodnosamolot był fakt, że jego sympatia Hanna Henneberg (pierwsza kobieta - pilot w Aeroklubie Warszawskim) jeździła na plenery malarskie do Kazimierza nad Wisłą. Inżynier chciał swoją maszyną lądować na rzece. Puławski uparł się, by osobiście oblatać samolot. Stało się tak pomimo protestów PZL, która chciała powierzyć samolot pilotowi testowemu.
Konstruktor wszedł do amfibii sam, stąd aby ją obciążyć na miejscu pasażera umieścił betonowy blok. Dziś podejrzewa się, że przyczyną śmierci Puławskiego mogło być to, że podczas skrętu samolotu blok zerwał się z mocowań, przygniótł drążek sterowi oraz nogi konstruktora. Amfibia runęła na ziemię. PZL - H rozbił się w pobliżu Placu Narutowicza w Warszawie w lutym 1931 r. Inżynier zmarł w drodze do szpitala. Zwłoki Puławskiego przewieziono do rodzinnego Lublina, gdzie pochowano go na cmentarzu przy ul. Lipowej. Pośmiertnie odznaczono go Krzyżem Zasługi.
Narodowe Archiwum Cyfrowe
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze