Oryginał albumu z 40 fotografiami dokumentującymi powódź z 1947 r. znajduje się w wydziale architektury i budownictwa lubelskiego urzędu miasta. Ośrodek Brama Grodzka -Teatr NN wypożyczył go do zeskanowania.
Każde ze zdjęć jest podpisane, dzięki czemu wiadomo, w którym miejscu zostało wykonane. Inaczej niektóre dzielnice trudno byłoby poznać. Tak jak w przypadku tej fotografii. Z podpisu dowiadujemy się jednak, że chodzi o Kalinowszczyznę.
Ale w albumie nie ma żadnych informacji ani kto go zlecił ani kto wykonał zdjęcia. - To była ogromna powódź. Jak duży był poziom wody najlepiej widać po mostach przy ul. Zamojskiej czy al. Piłsudskiego - opowiada Joanna Zętar z Ośrodka Brama Grodzka -Teatr NN.
Roztopy w marcu 1947 spowodowały, że powodzią dotknięty był cały kraj. Po bardzo śnieżnej zimie przyszło nagłe ocieplenie. Dramat tysięcy ludzi można zobaczyć w krótkometrażowym filmie 'Powódź 1947 r.' Jerzego Bossaka. Dokument został wyróżniony na festiwalu filmowym w Cannes.
Lublin do powodzi szykował się od końca lutego. Sztandar Ludu, gazeta Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej 2 marca 1947 ostrzega:
'Tegoroczne obfite opady śnieżne mogą być przyczyną poważnego wylewu rzek. Ewentualność tę wzięły pod uwagę władze miejskie, które zorganizowały specjalny Komitet Przeciwpowodziowy'. Dalej dziennik donosi, że w Lublinie zagrożonych jest siedem mostów, a przy nich ustawione zostały posterunki obserwacyjne oraz służba alarmowa.
Na zdjęciu widać most na Czechówce przy ul. Snopkowskiej
W mieście zorganizowano kilka punktów, do których w przypadku powodzi mieli zostać przewiezieni dotknięci nią mieszkańcy Bronowic, Rur i okolic cukrowni. Wiadomo, że ci pierwsi mieli schronić się w szkole przy ul. Bronowickiej 3.
Na zdjęciu zalane Bronowice. Po lewej stronie widać wieżę ciśnień dawnej fabryki eternitu.
W Sztandarze Ludu 6 marca czytamy:
'Fala ciepła, która napłynęła do nas w dniu wczorajszym spowodowała gwałtowną odwilż. Na Bystrzycy, Czerniejówce i Czechówce ruszyły lody i kra spływa w dół rzeki. Stan wody jest dotychczas normalny, ale wobec tego, że do wszystkich rzeczułek spływa obficie woda z topniejącego na ulicach miasta śniegu zarządzony został stan pogotowia'.
Dalej gazeta pisze: 'Przy wszystkich mostach drewnianych czuwają strażacy i technicy, bacząc pilnie, aby przepływająca kra nie uszkodziła drewnianych przęseł. W tej chwili niebezpieczeństwa poważnego jeszcze nie ma, ale jeżeli dotychczasowy stan atmosfery utrzyma się, powódź może zagrozić miastu w ciągu najbliższych dni'.
Na zdjęciu ul. Kościelna
20 marca Sztandar donosi: 'Wylew Bystrzycy i Czerniejówki postawił MKP [miejski komitet przeciwpowodziowy-red] w stan alarmu. Wczoraj ekipy Komitetu udały się w teren celem niesienia pomocy ofiarom powodzi. Ludność Kalinowszczyzny z ul. Firlejowskiej ewakuowano do szkoły na Bronowicach dokąd dostarczono ciepłej strawy (...) Ewakuowana ludność z dzielnicy Rury Jezuickie została rozmieszczona u sąsiadów'.
Sztandar pisze: 'Wykwalifikowane pielęgniarki opiekują się ofiarami powodzi i udzielają im ambulatoryjnej pomocy'. Ale ilu jest rannych, gazeta nie podaje.
Na zdjęciu Kalinowszczyzna. W tle rzeźnia miejska przy ul. Turystycznej
Do jednego ze schronisko dla ewakuowanych wybrał się 'prezydent miasta ob. Jarosz, interesując się dokładnie zaopatrzeniem w prowiant i obsługę ewakuowanych'.
Na zdjęciu garbarnia na Kalinowszczyźnie. Róg dzisiejszej Mełgiewskiej i Andersa.
Na tej samej stronie gazeta z 20 marca opisuje 'Bohaterską walkę saperów o most w Puławach'. W sprawozdaniu czytamy, że jest dziewięciu rannych, ale mimo 46-metrowej wyrwy utworzonej przez napierającą krę, most zostanie uratowany.
Czołówka Sztandaru 21 marca ma tytuł: 'Alarm powodziowy w całym kraju. Lotnictwo bombardujące i saperzy w akcji. Zerwanie dwóch mostów w Warszawie'.
Na zdjęciu Czerniejówka
'Wczoraj w porannych godzinach poziom wody był jeszcze wysoki. Miejska Komenda Straży Ogniowej kilkakrotnie była wzywana do terenów objętych powodzią. O świcie strażacy na specjalnych łodziach pontonowych i zwykłych wywieźli mieszkańców i ich dobytek z zatopionych domów przy ul. Wapiennej. (...) Jak należy przypuszczać kulminacyjny punkt powodzi w Lublinie przeminął w dniu wczorajszym'.
Na zdjęciu znów Czerniejówka
W Lublinie wylały wszystkie trzy rzeki: Bystrzyca, Czerniejówka i Czechówka.
Na zdjęciu Czerniejówka.
W następnych dniach w prasie czytamy apele z prośbą o pomoc. Pieniądze dla powodzian ma zamiar przeznaczyć m.in. teatr miejski ze sprzedaży biletów na jeden ze spektakli.
Na zdjęciu Czechówka
Ludzie poszkodowanym ofiarowują też pieniądze. Sztandar donosi, że np. do redakcji przyszedł obywatel Piwowarczyk z żoną i przyniósł 15 tys. zł.
Ul. Rusałka. W tle widać katedrę i Bramę Trynitarską.
Na ul. Browarną wdarła się Czechówka.
Tak w marcu 1947 r. wyglądała Bystrzyca. W tle katedra i pałac Sobieskich.
Jedną z dzielnic, które najbardziej ucierpiały były Bronowice. Na zdjęciu widać ul. Parkową, położoną między Bystrzycą a Czerniejówką.
Czyli dzisiejsza Lubella przy al. Tysiąclecia.
W marcu 1947 r. pod wodą znalazły się też okolice byłej cukrowni.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze