Centrum Spotkania Kultur na kulturalnej i biznesowej mapie Polski pojawiło się ponad rok temu. W pierwszym roku funkcjonowania instytucja zanotowała nie tylko bardzo dobry wynik frekwencyjny, ale i finansowy. Misja i wizja centrum w połączeniu z jego kubaturą zmusiły do wykreowania nowego modelu zarządzania jednostką kultury.
Kacper Sulowski: "Dlaczego kultura na siebie nie zarabia? Ile jeszcze trzeba będzie do niej dopłacać?" Wciąż słyszy pan takie pytania?
Piotr Franaszek: Z założenia kultura nie jest po to, żeby na siebie zarabiać. To działalność misyjna, która ma na celu rozwój człowieka. Artyści często badają peryferie rzeczywistości, konfrontując się z różnymi aspektami istnienia człowieka. Efektem jest dzieło artystyczne, które obarczone kompromisem byłoby nieautentyczne. Z drugiej strony kultura popularna, przemysły kreatywne, ale także wybitne arcydzieła stające się kodami kulturowymi mogą być niezwykle dochodowe.
To nie znaczy, że instytucja kultury nie może dorobić. W pierwszym roku funkcjonowania Centrum Spotkania Kultur zanotowało 3 mln zł dochodu ze środków zewnętrznych. To dużo?
- Ponad 20 proc. rocznego budżetu instytucji. Tak, to bardzo dobry wynik. Kolejna instytucja w Lublinie miała wynik pięć razy mniejszy. Ponad milion złotych to wpływy z biletów. Pozostałe dochody pochodzą od sponsorów, koprodukcji i działalności gospodarczej, czyli m.in. z wynajmu powierzchni komercyjnych, organizowania kongresów czy prowadzenia parkingu.
Niektórzy zarzucają nam, że obok realizowania własnego profilu i pracy misyjnej prowadzimy działania, które przynoszą dochód. Jednak przy tej wielkości instytucji i stosunkowo niewielkiej dotacji naszego organizatora nie możemy skupić się wyłącznie na misji.
Chodzi o ogromne koszty utrzymania budynku, które sięgają 60 proc. rocznego budżetu instytucji. To opłaty za ogrzewanie, energię elektryczną, sprzątanie, ochronę i konserwację.
Pieniędzy szukamy też w koprodukcjach artystycznych, które będzie można po prostu sprzedawać. Chodzi m.in. o wystawy interaktywne czy produkcje muzyczne.
Czym różni się prowadzenie instytucji kultury od zarządzania prywatną firmą?
- Przede wszystkim naszą wartością nie jest zysk, ale misja, która determinuje działania instytucji. To nie znaczy jednak, że nie powinniśmy prowadzić jednostki w sposób racjonalny i przedsiębiorczy. Mam tu na myśli przede wszystkim optymalizację kosztów i wdrażanie procesów zarządczych, które wpływają na efektywność działania. To także profesjonalna promocja i pozycjonowanie instytucji.
Bolączką wielu jednostek kultury w Polsce jest fakt, że ich koncepcja jest tylko wynikiem pasji artystycznych osób, które nią zarządzają, a nie jest zbudowana przez pryzmat odbiorcy czy miejsca, w którym funkcjonuje. Do procesu budowania marki CSK podeszliśmy racjonalnie i strategicznie. Wiemy, jaką rolę mamy pełnić i jakie mamy możliwości działania. Jesteśmy świadomi szans i zagrożeń. Precyzyjnie też osadziliśmy naszą jednostkę w Lublinie i w regionie, tak by nie konkurować z innymi instytucjami.
W kreowaniu marki CSK widać było metodologię stricte biznesową.
- Zdecydowanie. Phillip Kotler, guru marketingu, powiedział, że marka to obietnica dostarczenia wyjątkowego zestawu wartości. Wzięliśmy to sobie do serca. Korzystając z profesjonalnych narzędzi marketingowych, stworzyliśmy markę Miejsca Spotkań. Chcemy być specjalistami od spotkań z wysoką kulturą, kontaktów z innymi kulturami, artystów z różnych dziedzin. To jest także zakodowane w naszym logotypie, który symbolizuje spotykanie i spinanie. Prowadzimy też kampanię wizerunkową. To m.in. specjalne billboardy w całym kraju, ale staramy się również spójnie promować program, który nas definiuje. Wyzwaniem jest otwarcie i ocieplenie samego budynku, którego monumentalna architektura niektórych odstrasza. Od wiosny będzie graficzne oznakowanie, meble na korytarzach, punkty usługowe i sklepiki w specjalnych boksach, ekrany multimedialne itp.
Kultura czerpie z biznesu pełnymi garściami. A czego biznes uczy się od kultury?
- Samo budowanie produktu i jego marki to poszukiwanie wartości. A to obszar kultury. Tak jak definiowanie potrzeb człowieka, jego zachowań i sposobu życia. Świetnym przykładem jest Apple, czyli marka biznesowa, popularna poprzez określone atrybuty kulturowe, jak design, obsługa, poczucie przynależności do rodziny pasjonatów tej marki.
Sukces biznesowy kinematografii, fonografii, wzornictwo przemysłowe, działalność reklamowa - to wszystko biznes kulturalny, czyli bardzo dochodowe przemysły kreatywne.
Czy kultura może być kołem zamachowym rozwoju?
- Zdecydowanie tak. Myślę, że paradoksalnie jest to najtańsza inwestycja w rozwój gospodarczy danego miejsca. Właśnie w ten sposób zwraca się inwestowanie w działalność misyjną instytucji kultury. Kultura pobudza kreatywność, inicjuje procesy intelektualne, wpływa na opinię o danym miejscu. Przekłada się w znacznym stopniu na zainteresowanie turystów. Miasto może stać się bardziej elastyczne i inspirujące. Efekty tego już widać w Lublinie. Wiele przedsięwzięć realizowanych w tym mieście, nawet w obszarze technicznym, jest innowacyjnych, kreatywnych. Mamy silną emigrację, która pracuje w przemysłach kreatywnych, np. moda, muzyka rozrywkowa czy design. Dzięki temu Lublin jest też silny w usługach. Piotr Voeklel, założyciela grupy kapitałowej Vox zrzeszającą firmy z branży wykończenia i aranżacji wnętrz, mówił, że najlepszy biznes robią humaniści. Bo wykazują się wrażliwością, która prowadzi do szukania niestandardowych rozwiązań. Przytacza na swoim przykładzie umiejętności, które zdobył, pracując w teatrze.
Znamy przykłady podejmowania decyzji o zainwestowaniu w danym miejscu, które są determinowane nie tylko ceną działki i tanią siłą roboczą, ale właśnie poziomem kultury i klimatem danego miejsca. Oferta kulturalna coraz częściej staje się znaczącym powodem decyzji inwestycyjnej. Dlatego silne ośrodki gospodarcze na całym świecie wiążą się z bardzo mocną ofertą kulturalną.
To największa instytucja kultury we wschodniej Polsce. Powierzchnia budynku na siedmiu kondygnacjach wynosi około 25 tys. m kw. Budowa CSK kosztowała ponad 200 mln zł. Centrum działa od początku 2016 r. Sercem instytucji jest naszpikowana najnowocześniejszymi technologiami sala operowa ze sceną o powierzchni 500 m kw. i widownią na blisko tysiąc miejsc. W budynku jest jeszcze m.in. sala kameralna i baletowa.
W CSK działają już m.in. galeria Brain Damage, Fundacja "Sztukmistrze" i Teatr im. Hansa Christiana Andersena. Są już także dwa lokale gastronomiczne: Panie Przodem oraz Manifest Caffe. W minionym roku w sali operowej wystąpili m.in. brytyjski wokalista Seal, niemiecki muzyk reggae Gentleman, Zbigniew Wodecki i grupa Mitch & Mitch oraz Accademia Teatro alla Scala. W CSK widzowie zobaczyli też m.in. wystawę światowej sławy podróżnika Sebastiao Salgado "Genesis" i musical "Polita" zrealizowany w technologii 3D.
* 13 mln zł - taki budżet miała instytucja w 2016 r.
* 3 mln zł - tyle pieniędzy wpłynęło do centrum ze środków zewnętrznych
* 250 tys. - tylu widzów odwiedziło instytucję
* około 500 - tylu artystów wystąpiło na scenie
* 231 - tyle wydarzeń artystycznych odbyło się w CSK
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze