- Film zobaczyłem zimą tego roku, pokazał mi go pracownik Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie. Byłem pod gigantycznym wrażeniem. To coś absolutnie niezwykłego - mówi dr hab. Adam Kopciowski z Zakładu Kultury i Historii Żydów UMCS. - Z tego co mi wiadomo jest to jedyny film pokazujący okupacyjny Lublin. Są materiały filmowe, w których występuje miasto, choćby niemieckie kroniki filmowe, ale to raczej migawki. Tu mamy do czynienia z czymś o zupełnie innej jakości.
Kopciowski podkreśla, że film jest doskonałej jakości. Historyk szacuje, że powstał wiosną 1940 r. Na tę porę roku wskazują m.in. ubrania widocznych na nim ludzi, wciąż widać ruiny kamienicy przy ul. Kościuszki, w której we wrześniu 1939 r. zginął poeta Józef Czechowicz, w końcu widać, że nie istnieje jeszcze getto, które zostało utworzone wiosną 1941 r. - operator kamery swobodnie chodzi po dzielnicy żydowskiej.
Kto jest autorem filmu? Nie jest to jasne. Waszyngtońskie muzeum informuje jedynie, że nakręcił go niemiecki kupiec. Jednak detalów brak. Film został kupiony przez placówkę po długich negocjacjach. Obwarowany jest licznymi restrykcjami prawnymi dotyczącymi np. jego prezentacji - może być pokazywany wyłącznie w siedzibie muzeum, jednak dzięki kontaktom Adama Kopciowskiego, zostanie zaprezentowany w Lublinie. Centrum Spotkania Kultur zaproponowało organizację pokazu. Zainteresowanie widzów jest spore - już ponad 700 osób zadeklarowało na facebooku chęć udziału w spotkaniu.
Co jest na filmie? To spacer z kamerą po Lublinie. Zaczyna się od rogu ulicy Kołłątaja i pl. Litewskiego. Autor idzie Krakowskim Przedmieściem, przechodzi przez ulice Bramową i Grodzką i wchodzi do nieistniejącej dziś dzielnicy żydowskiej. Widać np. tzw. "most żydowski", który łączył Stare Miasto z dzielnicą zamieszkiwaną przez społeczność żydowską.
- Na filmie widać okupacyjne życie Lublinian, w tym mieszkańców dzielnicy żydowskiej z opaskami na rękach - mówi Adam Kopciowski. - Trudno pozostać obojętnym na te obrazy. Widać też, że ludzie nie boją się kamerzysty, uśmiechają się do obiektywu. To wskazuje na to, że chodził po Lublinie w ubraniu cywilnym, podobnie jak i Max Kirnberger, autor znanej kolekcji kolorowych zdjęć z getta.
Prezentacja filmu odbędzie się w najbliższą środę (12.07) w sali kinowej Centrum Spotkania Kultur, o godz. 18.30. Po pokazie odbędzie się dyskusja z udziałem dr. hab. Adama Kopciowskiego (UMCS), Jacka Nowakowskiego (USHMM), Marcina Fedorowicza (Teatr NN-Brama Grodzka), Krzysztofa Banacha (Państwowe Muzeum na Majdanku) i Krzysztofa Muchy. Kadry z filmu prezentujemy dzięki uprzejmości Jacka Nowakowskiego.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze